(Báo Quảng Ngãi)- Dường như đã “ngấm” vào người thói quen đi hái lộc đầu xuân ở làng biển Phước Thiện, xã Bình Hải (Bình Sơn) nên cứ lúc gió xuân tràn về là tôi lại nhớ, lại chờ cái giây phút được đi hái lộc để được hòa mình trong nét văn hóa rất duyên, rất đậm đà của những cư dân làng biển dù nghèo mà chân chất yêu thương.
Phước Thiện - cái tên về một vùng biển bãi ngang - đã ngấm sâu trong tâm thức tôi. Ở làng chài này từ lâu đã gìn giữ một nét văn hóa biển đầu xuân hết sức độc đáo mà hiếm có xứ biển, xứ núi nào ở Quảng Ngãi có được: Hái lộc đầu xuân!
Lộc xuân cầu an, cầu may
Mỗi lần đi hái lộc xuân tôi đều cảm nhận được cái không khí ấm cúng, nghĩa tình, mừng xuân rất đặc biệt của dân vạn chài nơi đây. Như đã trở thành thông lệ, tục hái lộc đầu xuân ở làng chài Phước Thiện thường bắt đầu diễn ra từ 6 giờ sáng của ngày đầu tiên đón năm mới, tức mùng 1 Tết.
 |
| Hái lộc đầu xuân - nét văn hóa đặc biệt ở làng biển Phước Thiện, xã Bình Hải (Bình Sơn). Ảnh: HUY VÕ |
Để kịp đi hái lộc xuân cầu an, cầu may, từng gia đình ở làng Phước Thiện đã phải chuẩn bị mọi thứ, thức dậy từ rất sớm và diện những bộ quần áo mới, chờ giờ đi hái lộc. 5 giờ 30 phút sáng mùng 1 Tết, trước chùa Phước Thiện- nơi diễn ra tục hái lộc - đã bắt đầu nhộn nhịp. Dòng người đổ dồn về chùa Phước Thiện càng lúc càng đông.
6 giờ sáng, bên trong sân chùa Phước Thiện đã dựng hẳn một cây lộc xuân với hàng nghìn “mầm lộc” được treo chi chít, trang trí rực rỡ sắc màu. Từng người đưa tay lên hái lộc. Cũng vội vã, cũng xốn xang trong lòng, tôi đưa tay hái lộc cầu an, cầu may. Tục hái lộc xuân ở ngôi chùa này cũng rất lạ. Người đi hái lộc, khi có được “mầm lộc” rồi thì sẽ được nhận lộc xuân từ chùa. Cầm “mầm lộc” hái được ghi con số 2 trên tay, tôi được nhận lại lộc xuân là một chuỗi vòng hạt đeo tay và 2 cây xúc xích chay từ những tăng ni, phật tử của chùa Phước Thiện trao lại. Đơn giản chỉ có thế mà vui, mà ý nghĩa, mà ấm lòng trong ngày đầu xuân mới.
Múa lân chúc xuân
Sau những nghi thức truyền thống hái lộc, thắp nhang cầu an thuộc về phần lễ, thì một hoạt động không thể thiếu ở làng chài Phước Thiện diễn ra ngay trước sân chùa Phước Thiện, đó là phần vui hội làng. Hàng nghìn người đi hái lộc được tận mắt chiêm ngưỡng giây phút múa lân chúc xuân do chính những thanh niên trai tráng trong làng biểu diễn. Cả sân chùa ngập tràn sắc xuân. Mọi suy nghĩ thường nhật về cơm - áo - gạo - tiền, về chuyện biển, chuyện tàu cũng tạm gác qua một bên, dân làng Phước Thiện cùng nhau đón mừng xuân mới, cùng nở nụ cười xuân hào sảng, kèm theo cái bắt tay thật chặt của những ngư phủ với câu rặt xứ biển: Chúc mừng năm mới!
Chứng kiến cảnh đoàn lân đang cao hứng múa bài mừng xuân mới, những người đi hái lộc như tôi đều vui, vui như Tết là vậy. Sau khi múa lân chúc xuân trước sân chùa, đoàn lân bắt đầu từ trong chùa đi ra đường và đến từng gia đình múa lân chúc xuân.
Ông Phạm Thanh Dũng – Trưởng Ban trị sự chùa Phước Thiện cho hay, tục hái lộc đầu xuân và cùng vui hội làng đã có ở làng chài Phước Thiện từ rất lâu, qua nhiều đời trưởng Ban trị sự chùa. “Một năm tất bật làm ăn với bao bộn bề của cuộc sống thì ngày Tết cổ truyền là dịp để người dân ở làng chài Phước Thiện này tụ hội, gặp lại nhau, chúc nhau câu chúc đầu xuân và cùng vui hội làng. Đây là nét văn hóa truyền thống đã lưu truyền từ nhiều năm nay ở làng. Người dân về chùa thứ nhất là cùng hái lộc đầu xuân, hoạt động này để tạo khí thế năm mới cho người dân, thứ hai là để gìn giữ được nét văn hóa truyền thống này. Năm nào cũng tổ chức như thế để đón xuân cả”, ông Dũng chia sẻ.
Huy Võ
