Mùa chay về

08:08, 04/08/2017
.

(Báo Quảng Ngãi)- Khi tháng 7 với những đợt mưa trái mùa thi thoảng kéo đến, cũng là lúc tôi ngóng đợi một mùa chay chín vàng.

Ra hoa vào cuối xuân, đến cuối hè thì chay kết quả. Quả chay mọc thành chùm xinh xắn, mịn màng, đến cuối hè thì quả chín vàng ươm. Vừa có vị chua lại vừa có vị ngọt, nhưng không chua hẳn như me, cũng không hòa quyện cả vị ngọt và chua vào nhau như cam, bưởi. Quả chay chín cứ lửng lơ giữa vị chua và vị ngọt, lại có mùi thơm dìu dịu rất đặc trưng, khiến ai đã một lần thử... đều thòm thèm nhớ mãi.

Những quả chay chín vàng ươm, chua chua, ngọt ngọt... là thức quả mà lũ trẻ thôn quê chúng tôi ngày xưa vẫn háo hức, mong chờ.
Những quả chay chín vàng ươm, chua chua, ngọt ngọt... là thức quả mà lũ trẻ thôn quê chúng tôi ngày xưa vẫn háo hức, mong chờ.


Nhớ ngày trước, cứ vào mỗi dịp hè, khi nội đón tôi về ở cùng với nội, cũng là những ngày tháng tôi được đắm chìm trong hương thơm, vị chua chua ngọt ngọt của những chùm chay chín vàng. Còn gì thú vị hơn, những buổi trưa hè oi ả, cầm chén muối ớt ra ngồi dưới gốc chay sát nhà nội. Đứa hái, đứa nhặt, đứa nhanh nhảu bày biện chay chín lên những tấm lá mít, rồi cùng chén say sưa.

Từng miếng chay mềm mại được chúng tôi ăn từng chút một, dè xẻn, từ từ để chậm chậm thưởng thức vị ngọt và chua xen lẫn của những quả chay vàng hườm. Sau khi thưởng thức thỏa thích chay chín chấm muối ớt, chúng tôi lại ù té chạy về nhà, mang theo chục quả chay vàng nhất, dầm chung với nước đường rồi uống lấy uống để, cho xua bớt vị cay, nồng của muối ớt.

Ngày hè, tôi thích nhất ăn món chay dầm nước rau muống do chính tay nội nấu. Không phải chờ nước rau muống nguội bớt, rồi mới vắt chanh vào, để nước rau không bị đắng như mẹ tôi vẫn thường nấu. Nội chờ rau muống chín, vớt ra, rồi cho quả chay vào khi nước hãy còn sôi bùng, rồi cho thêm ít hành lá. Chỉ đơn giản thế thôi, mà có được bát canh rau đậm đà, thanh mát, ăn đưa cơm trong ngày hè nóng nực.

Quả chay cũng rất hợp với các loại cá, cả cá biển lẫn cá nước ngọt. Nấu nồi canh cá tràu, nội chỉ cần thả vào vài miếng chay là bao nhiêu vị tanh của cá đồng bỗng tan biến đi hết cả. Còn với món cá kho kèm với quả chay, nội nấu kỳ công hơn. Cá ngừ hoặc cá tràu... được nội cắt lát xếp vào nồi. Rồi cứ thế, một lớp cá đến một lớp chay rồi cho thêm ớt, tiêu, mắm, đường và nước. Nội nhóm lửa liu riu, kho cho đến khi nước dùng keo lại thì bắc xuống. Còn gì hấp dẫn bằng việc xới bát cơm nóng, ăn kèm lát chay kho cá- mặn mặn, chua chua. Đậm đà, dân dã biết mấy!

Cũng vì say đắm thứ gia vị nấu kèm món ăn đặc biệt ấy, mà cứ đến mỗi mùa chay, chờ cho quả chay đã già, nội tôi lại hái xuống, thái mỏng rồi phơi khô, để dành cho những ngày đông. Mùa đông, một đĩa rau muống luộc kèm mắm cái, một tô nước rau muống chua nhẹ vị chay, một đĩa cá rô hoặc cá tràu... kho mặn với chay, giản đơn vậy thôi mà lũ trẻ chúng tôi, đứa nào đứa nấy đều ăn ngon đến căng tròn cả bụng...

Một mùa chay nữa lại về, nhìn những cây chay được trồng xen lẫn với các loại cây khác trên phố và khi bâng quơ lên facebook, thấy quả chay nay cũng trở thành loại quả được nhiều người rao bán trên mạng như một thức quả quê đặc biệt, tôi chợt thấy lòng như được trở về những ngày tháng ấu thơ bên bà, bên chúng bạn và cùng mọi người  háo hức, ngóng đợi những quả chay xanh trên cành dần chuyển sang sắc vàng...

Bài, ảnh: ĐÔNG YÊN
 


CÁC TIN KHÁC
.